Dijitalleşen dünya, hayatımıza kolaylıklar getiren birçok ürünü kullanıma sundu. Akıllı telefonlar, saatler, yüksek hızlı işlemciye sahip laptoplar, curve teknolojili televizyonlar, internet TV'ler ve olmazsa olmaz 5G yüksek hızlı internet teknolojisi. Hiçbirisini hayatına sokmayan kimse kaldı mı?
Dijital dünya kişisel hayatın gizliliğini tehdit eden sorunları, açıkları da beraberinde getirdi. Yada fırsatları sundu. Bilgi hırsızları için bulunmaz fırsatlar açığa çıktı. Nitekim gün geçmiyor ki, Kişisel verilerin çalındığı, bir çok veri-data nın ele geçirildiği Korsan Saldırılar hakkında haber okumayalım. Ciddiyete alınması gereken bu konunun biraz teorisini okumakta fayda olduğunu düşündüm ve Avrupa, Amerika ile Türkiye'de mevcut kanunlara göz attım.
Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) 4.5.2016 Tarih ve L 119 sayılı Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Üye ülkeler arasında harmanlanarak genel ilke kabulü yapılmış ve birçok üye ülkede başarılı şekilde uygulanmaktadır. İlgili Tüzükte Bölüm 2 Madde 5 te, İlkeler'den bahisle, -
- Kişisel veriler:
(a) veri sahibi ile ilgili olarak hukuka uygun, adil ve şeffaf bir biçimde işlenir (’hukuka uygunluk, adalet ve
şeffaflık’);....
ifadeleriyle başlar ve devam eder.
Amerika Birleşik Devletlerinde ise, tek bir kanun yerine neredeyse yüzlerce kanun ve yönetmelik görüyoruz. Burada çeşitliliğin nedeni eyaletlerin kendi düzenlerine uygun kanun-yönetmelik çıkarması ya da adapte etmesi. Ayrıca yine farklı olarak, sektör bazlı veri koruma kanunlarını yayınlanmış. Örneğin, "Sürücülerin Kişisel Verilerini Koruma Kanunu, Çoçukların Online Kişisel Verilerinin Korunması Kanunu, Video yada Görüntülü-Sesli Kayıtların Korunması, Dağıtılması, Kiralanması Kanunu gibi.
Ülkemizde ise, özel hayatımız ve verilerimiz, - Anayasamızın 2.Bölümü Madde 20 – Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz. - ifadeleri ile güvence altına alınırken, 7.04.2016 tarihli 29677 Sayılı Resmi Gazete de yayınlanan KVKK, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile de dijital dünyanın kapılarını açtığı tehditlere karşı savunma oluşturulmuş. Ayrıca, Veri sorumluları tarafından kişilerin telefon numarası, e-posta adresi gibi iletişim kanallarına Kanuna aykırı şekilde gönderilen üçüncü kişilere ait kişisel veriler hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 22/12/2020 Tarihli ve 2020/966 sayılı İlke Kararları da benimsenmiş, - a) Hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olma b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma. c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme. ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma. d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme.” ilkelerine uyulmasının zorunlu olduğu düzenleme altına alınmıştır.
Anayasalar, Kanunlar, Yönetmelikler geçmişten günümüze değişir ve gelişir. Ama özel hayatımıza tehditler de aynı, hatta daha fazla gelişir, büyür. Bu kanunlar ile özel hayatınızı koruyabildiğinizi düşünüyormusunuz? Örneğin bilgisayarlarınız ile internette bıraktığınız izleri silebilirmisiniz? Ya da günlük yürüme yada adım verilerinizi takip ettiğiniz telefonunuz güvenli mi? Ya eviniz?
Güvenli hissedebilirsiniz ama güvende değilsiniz. Teknolojiden faydalanıyorsanız, sizi izlemelerini engellemeniz çok zor.
Teknoloji yok, kullanmıyorsunuz, takip edilebilirmisiniz? Site görevliniz iyi, çalışkan bir insandır. Yöneticiniz, güvenliğiniz için kamera sistemi kurmuştur. Mahalledeki bakkalınız? Kasabınız?
Velhasıl, Özel Hayatın Özelliği, birileri tarafından takip edilmesidir.